%0 Journal Article %T بلاغت وایدئولوژی %J پژوهشنامه نقد ادب عربی %I دانشگاه شهید بهشتی %Z 2588-6835 %A سیدی, سیدحسین %A سیدی, سید محمد جواد %D 2019 %\ 06/22/2019 %V 9 %N 18 %P 145-170 %! بلاغت وایدئولوژی %K بلاغت %K ایدئولوژی %K متکلمان %K اشاعره %K معتزله %R %X هیچ انسانی بدون پیش‌فرض نیست و همیشه این پِیش‌فرض‌ها هستند که داوری‌ها و رویکردهای ما نسبت به پدیده‌های جهان را شکل می‌بخشند. مکاتب فکری نیز از این قاعده بیرون نیستند، چون مکاتب فکری می‌توانند مبنای هستی شناختی و یا معرفت‌شناختی و یا ایدئولوژیک داشته باشند. لذا در شکل‌گیری مفاهیم و حوزۀ نظریه‌پردازی نیز مبنای ایدئولوژیک تأثیرگذار است. این مسأله یعنی تأثیر پیش‌فرض‌ها در رویکرد نظریه‌پردازان بلاغت عربی مشاهده می‌شود، چون بلاغت عربی هم در یک بستر تاریخی و تحت‌تأثیر عوامل دینی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی شکل گرفته است. در این مقاله تلاش می‌شود  با بررسی و تحلیل دیدگاه متکلمان اشعری و معتزلی ، ردپای ایدئولوژی در تبیین و جهت‌گیری تحلیل مسائل بلاغی، روشن گردد. نتیجه‌ این بررسی آن است که متکلمان مسلمان به ویژه متکلّمان معتزلی، مفاهیم بلاغی را چنان تعریف و تبیین می‌کردند که با مبانی ایدئولوژیک آنان همسو گردد. %U https://jalc.sbu.ac.ir/article_98315_aca57c784a4a45a543194b901ef25bb8.pdf