واکاوی و نقد رمان «الحرب فی برّ مصر» از منظر نشانه‌شناسی اجتماعی

Document Type : علمی - پژوهشی

Authors

1 کارمند صدا و سیما

2 عضو هیات علمی دانشگاه آزاد تهران مرکزی

Abstract

یوسف القعید، از نویسندگان نام‌آشنا و نام‌آور دوره معاصر مصر و یکی از برجسته‌ترین رمان‌نویسان معاصر عربی است. آثار او در سطح دنیا به زبان‌های گوناگونی چون انگلیسی، فرانسه و آلمانی برگردانده شده است. او در آثارش با چیره‌دستی و مهارت کم‌نظیر، مسائل ناهمسان اجتماعی، فرهنگی و چالش‌های سایه‌گستر بر جامعة خود را نمایان ساخته است . رمان «الحرب فی برّ مصر» از رمان‌های پرمغز اوست که در آن به شرایط ناگوار و نامناسب جامعه‌ای پرداخته است که سایة ظلم و ستم بر آن سنگینی می‌کند . این پـژوهش بـر آن اسـت تا با روش تحلیلی - توصیفی نشانه‌های اجتماعی به‌کاررفته در این رمان را در کانون واکاوی قرار دهد و از رهگذر آن به عیان‌سازی درون‌مایه پیام نویسنده اشاره کند. یافتة این جستار نشان می‌دهد که نشانه‌های به‌کاررفته در متن گواه بر وضع اجتماعی نابسامان سایه‌افکنده بر جامعه آن روز مصر است که در ورطه ناهمسانی و وضع نابسامان طبقاتی، نابرابری، ستم و ستمکاری گرفتار آمده است، به‌گونه‌ای که عدالت و ظلم، راستی و ناراستی، خرد و جهل ، و عشق و خیانت به میهن در کنش تقابلی با یکدیگر قرار گرفته‌اند.

Keywords


  1. منابع و مآخذ :
  2. - احمدی، بابک، از نشانه‌های تصویری تا متن، چاپ چهارم، تهران، نشر مرکز، 1383.
  3. - احمدی، بابک، ساختار و تاویل متن، تهران، نشر مرکز، 1378.
  4. - اسکولز، رابرت، درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات، ترجمه فرزانه طاهری، تهران، چاپ دوم. آگه، 1383.
  5. - اکو، اومبرتو، نشانه‌شناسی، ترجمه پیروز ایزدی، تهران، نشر ثالث، 1387.
  6. - ایگلتون تری، پیش‌درآمدی بر نظریه ادبی، ترجمه عباس مخبر، چاپ دوم، تهران: مرکز،1380. .
  7. - جوادی یگانه، محمدرضا و سید علی کشفی، نظام نشانه ها در پوشش کتاب زنان، شماره 38، زمستان، صص62-87.، 1386.
  8. - حکیم ، توفیق (2014). یومیات نائب فی الأریاف. القاهرة: دار الشروق.
  9. - حمداوی، جمیل (1997) السیمیوطیقا والعنونة. مجلة عالم الفکر. العدد3. صص 45- 67.‏
  10. - سجودی، فرزان، نشانه‌شناسی کاربردی، تهران، قصه، 1381.
  11. - شمیسا سیروس، انواع ادبی ،تهران، نشر میترا، 1393
  12. - ضمیران، محمد، درآمدی بر نشانه‌شناسی، تهران، قصه، 1382.
  13. - القعید محمد یوسف حیاته وأدبه ، رسالة ماجستیر مقدمة فى معهد الدراسات العربیة تحت اشراف دکتر سهیر القلماوى
  14. - القعید، یوسف، الحرب فی برّ مصر، طه ، مکتبه المدبولی، القاهره، مصر،
  15. - کامبل ، روﺑﺮت. أﻋﻼم اﻷدب اﻟﻌﺮﺑﻲ المعاصر ، ج2، اﻟﺸرکة اﻟﻤﺘﺤﺪة للتوزیع ، بیروت 1996 ، ص1104
  16. - کنستاندز .ا.ک. با همکاری هافستی ، جامعه شناسی روستایی، ترجمه فریدون بدره ای ، تهران ، امیر کبیر 1351
  17. - گونترآر کرس،نشانه شناسی اجتماعی از نظریه تا کاربرد: بازنمود چندوجهی رویکرد نشانه شناسی اجتماعی به موضوع ارتباط در عصر حاضر، ترجمه سجاد کبگانی، دکتر رحمان صحرا گرد
  18. - گیرو، پییر، نشانه‌شناسی، محمد نبوی، تهران: آگه، 1380.
  19. - لویس عوض / دراسات فی ادبنا الحدیث / دار المعرفه ، القاهره ، 1961، 66)
  20. - مکاریک، ایرنا ریما (1384). دانش نامه نظریه های ادبی معاصر. ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: ‏آگه.‏
  21. - وادی ، طه ، الروایه السیاسیه، ص 79 الطبعه الاولی – 1417هــ -1996 م )
  22. - Coddon, j. A. A Dictionary of Literary Terms and Literary Theory, Penguin Books, 1979
  • Receive Date: 18 January 2019
  • Revise Date: 21 March 2023
  • Accept Date: 31 December 2020
  • First Publish Date: 31 December 2020