نوع مقاله : مقاله پژوهشی
چکیده
با ورود دستاوردهای علمی جدید، علم شناخت طرحواره نیز به عنوان یکی از مهمترین ابزارها و دستاوردهای علمی وارد پهنۀ نقد ادبی شد و ناقدان ادبی از این امکان به عنوان الگوهای فکری و اندیشگانی برای دستیابی به جهانبینی و نگرشهای ادیبان استفاده کردند. از این رو، شاعران معاصر با توجّه به استفاده از دستاوردهای علوم دیگر از جمله علوم شناختی به سازماندهی دانش و افکار خود در قالب طرحوارههای بصری و قالبی نمودند . طرحوارههای تصوری ساختارهای معنادار و الگوهای نوظهوری هستند که از راه تجربه حسی و تعامل با محیط پیرامون شکل می-گیرند. طرحواره حرکتی یکی از اقسام مهم و پرکاربرد طرحوارههای تصویری است که از نوع استعاره ساختاری و دارای سه مبدأ مسیر، نگاشت و مقصد است. پژوهش حاضر با هدف معرّفی مفهوم طرحوارههای حرکتی بر آن بر آن است نقش طرحوارههای مورد نظر را در انتقال مضامین شعر ودیع سعاده مشخص سازد. دادههای پژوهش به روش اسنادی از مجموعه اشعار ودیع سعاده گردآوری شده و به روش توصیفی-تحلیلی مورد بررسی قرار گرفتهاند. نتایج پژوهش نشان میدهد طرحواره حرکتی در اشکال مختلف با وجود غلبۀ سکون و ایستایی در شعر ودیع به کار رفته است. ضمن اینکه مهاجرت و جابجایی شاعر از نظر جغرافیایی، در بسامد بالای طرحوارۀ حرکتی تأثیر گذاشته است و شاعر با رصد کردن سوژه و تطور آن برای بیان اندیشههای فلسفی، ادبی و بینشها و جهانبینی شخصی و شاعرانه استفاده کرده است.
کلیدواژهها
موضوعات