نوع مقاله : مروری
چکیده
اثر ادبی همواره محصول و مولود حیات و محیط اجتماعی است. «رمان» به عنوان نوع غالب معاصر، ویژة جامعة بورژوازی و قهرمان نقشآفرین آن یک فرد عادی و غالباً از طبقة متوسّط است. رمان، بسیار دقیقتر از هر قالب ادبی دیگر می تواند مسألة واقعیّت را مطرح سازد و نجیب محفوظ به عنوان یک رمان-نویس برجسته، با نگارش رمانهای اجتماعی، سعی در بیان واقعیّت های اجتماعی جامعة مصر داشته است. رمان «زقاق المدق» محصول همین دوره است. محفوظ کوچه را نمادی از جامعة سنّتی مصر در نظر گرفته است، با شخصیّتهایی که هر کدام نماد یک طبقة اجتماعی هستند. در این اثر، سنّت در تقابل با مدرنیته قرار دارد و نویسنده به تشریح پیامدهای ترک سنّت و رویآوردن به مدرنیته میپردازد. فاسد شدن زنان، فقر اقتصادی و فرهنگی و جهل سیاسی از عمدهترین مضامینی است که میتوان در بررسی متن این اثر به آن اشاره نمود.
کلیدواژهها