سبک‌شناسی نحوی نامۀ سی و یکم نهج‌البلاغه

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه بوعلی سینا

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

سبک شناسی، دانشی است که امروزه در قلمرو زبان و ادبیات، اهمیت فراوان یافته و به‌وسیله آن می‌توان به ویژگی‌های یک اثر و روش ادبی پی برد. نامۀ سی‌ویکم، در میان کلام ادیبانۀ امام علی ­(ع)، وصیتی است خطاب به امام حسن مجتبی (ع) که به‌دلیل جلوه‌های تربیتی و اخلاقی از جایگاهی والا برخوردار است؛ از این‌رو بررسی سبکی آن حائز اهمیت بسیار است و می‌تواند برخی از زوایای هنری و محتوایی آن را روشن کند. در جستار حاضر سبک نامۀ سی و یکم در لایۀ نحوی بررسی شده است. در این لایه باید گفت، تشخص نحوی این نامه مرهون فراوانی جملات کوتاه و کاربرد فراوان ساخت‌های همپایه و همراهی همپایگی بلاغی، موسیقایی و محتوایی با همپایگی نحوی است. همچنین، بسامد بالای وجه امری و وجه معرفتی سبب تمایز و تفرّد سبک نامه شده است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Stylistics of the 31 st epistle of Nahjul-Balagha (in syntactic level)

چکیده [English]

Stylistics is a knowledge which has been attached great importancenowadays, since the characteristics of a literary work and the literarystyle of a scholar is gained through it. The 31 st epistle, among theImam Ali's (A.S) literary discourse, addressing Imam Hassan (A.S),contains a high state because of nurturing and moral insights. So itsstylistic survey has great prominence, being able to clarify some of itsartistic and content aspects. The style of the 31 st epistle has beeninspected in syntactic level in the present article. We can say that thesyntactic privilege of the epistle is due to the profusion of shortsentences and great application of co-ordinate structures andaccompanying rhetorical, musical and content co-ordination withsyntactic one. Moreover, the high frequency of the imperative andepistemic moods gets the epistle to have distinguishing andindividualizing style.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nahjul-Balagha
  • 31 st epistle
  • stylistics
  • Syntactic level
  1. - قرآن کریم.
  2. - ابن منظور، (1990). لسان العرب، بیروت: دارصادر. ج 15
  3. - آقاگلزاده، فردوس و شیرین پور، ابراهیم. (1387). «بررسی زبانشناختی دیدگاه روایتگری روز اول قبرصادق چوبک در چارچوب مدل سیمپسون» فصلنامه نقدادبی، ش3، صص7-28.
  4. - امین‌پور، قیصر، ( 1384)، سنت و نوآوری در شعر معاصر، تهران: علمی و فرهنگی.
  5. - انوشه، حسن، (1375). دانشنامه ادب فارسی، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  6. - الجرجانی، عبدالقاهر (1981). دلائل الإعجاز، بیروت: دارالمعرفة.
  7. - حق شناس، علی محمد (1370). مقالات( ادبی، زبان شناختی)، تهران: نیلوفر.
  8. - خادمی، نرگس، (1391). «الگوی «دیدگاه روایی» سیمپسون در یک نگاه». فصلنامه علمی پژوهشی نقد ادبی. شماره 17، صص7-36.
  9. - رحیمیان، جلال و عموزاده، محمد، (1391).«افعال وجهی درزبان فارسی و بیان وجهیت»، پژوهش زبانی،دوره4، شماره 1، صص 21-40.
  10. - شفیعی کدکنی، محمدرضا، (1379)، شاعر آینه ها، تهران: نشر اگه.
  11. - شفائی، احمد، (1363)، مبانی علمی دستور زبان فارسی، تهران: نوین.
  12. - شعبانی، منصور، (1389)، «ساخت همپایگی: با نگاهی به زبان فارسی» ادب پژوهی، ش 13. صص 131-156.
  13. - شمیسا، سیروس، (1378)، کلیات سبک شناسی، تهران: انتشارات فردوس.
  14. - عزام، محمد، (1382)، الأسلوبیة منهجاً طویلا، دمشق: وزارة الثقافة.
  15. - عرفان، حسن، (1378)، ترجمه و شرح جواهرالبلاغه، قم: نشر بلاغت.
  16. - علی پور، مصطفی، (1378 )، ساختار زبان شعر امروز، تهران: فردوس.
  17. - غلامعلیزاده، خسرو، (1374)، ساخت زبان فارسی، تهران: احیاء کتاب.
  18. - غلامی، محبوبه، (1389)، «نشانداری رده شناختی در زبان فارسی». دستور ویژه‌نامه فرهنگستان، ش6، صص208-236.
  19. - غیاثی، محمدتقی، (1368)، درآمدی بر سبک شناختی ساختاری، تهران: شعله اندیشه.
  20. - فالک، جولیا، (1377)، زبان‌شناسی و زبان. ترجمه خسرو غلامعلی زاده، مشهد: آستان قدس رضوی.
  21. - فتوحی، محمود، (1390 )، سبک‌شناسی نظریه‌ها، رویکردها و روش‌ها. تهران: نشر سخن.
  22. - فرشیدورد، خسرو، (1378 )، درباره ادبیات و نقد ادبی، تهران: امیرکبیر.
  23. - فرشیدورد، خسرو (1382). دستورمفصل امروز، تهران: سخن.
  24. - فضل، صلاح، (1998 )، علم الاسلوب مبادئه و اجراءاته. قاهره: دارالشروق.
  25. - فیض الاسلام، علی نقی، (1375). نهج‌البلاغه، نام شهر: انتشارات فیض الاسلام.
  26. - قربانی، زین‌العابدین، (1386)، اخلاق وتعلیم تربیت اسلامی، نام شهر: نشر انصاریان.
  27. - گلفام، ارسلان و همکاران، (1389)، «بررسی تحولات معنایی و ساخت اطلاع ساخت‌های نشان داری در فرآیند ترجمه از انگلیسی به فارسی» فصلنامه پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیقی. ش1، ص86-113.
  28. - مصلوح، سعد، (1992)، الاسلوب: دراسه لغویه احصائیه، القاهره: عالم الکتاب.
  29. - مشکوة‌الدینی، مهدی، (1379)، دستورزبان فارسی برپایۀ نظریه گشتاری، مشهد: دانشگاه فردوسی.
  30. - مفتاح، محمد، (1996)، التشابه والاختلاف :نحو منهاجیة شمولیة، نام شهر: الدارالبیضاء.
  31. - النحوی، عدنان علی‌رضا، (١٩٩٩)، الأسلوب والأسلوبیة بین العلمانیة والأدب الملتزم بالإسلام. لامک: دارالنحوی للنشر و التوزیع.
  32. - ناتل خانلری، پرویز، (1380)، دستورزبان فارسی، تهران: توس.
  33. - وکیلی، مهناز، (1390)، «نامه‌ای از مهربان‌ترین پدر». www.tebyan.net