تصویر کتاب البیان فی مرآة الأدب العربی والفارسی در آینۀ نقد

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه یزد

چکیده

مادۀ درسی یکی از چهار رکن اصلی آموزش هر دانشی به‌شمار می رود که در قالب کتاب، نوشته و یا هر ابزار آموزشی دیگری پا به عرصۀ وجود گذاشته‌ و در پرتو پیشرفت و تخصصی شدن علوم رشد و تحوّل یافته است و سطح‌های مختلف و نیازهای متفاوت فراگیران به آن نوآوری و تنوع مبتنی بر اوضاع آموزشی واحوال مخاطبان را می‌طلبد. علم بلاغت پس از گذر از دوران ابتدایی حیات خود به دورۀ بلوغ و شکوفایی خود رسید و وارد زبان فارسی شد که، پس از آن، زبان‌پژوهان بیش‌تر به جنبۀ آموزشی آن توجه کردند و در هر عصری کتاب‌ها و رساله‌های آموزشی گوناگونی را به خود اختصاص داده است که این آثار ضمن تکمیل  این علم با شیوه‌های مختلف سعی در آسان‌سازی آموزش آن، به‌ویژه برای غیر عرب‌زبانان، داشته و دارد. کتاب البیان فی مرآةالأدب العربی والفارسی نوشتۀ دکتر علی پیرانی شال با هدف و رویکرد آموزشی کردن بخشی از علوم بلاغت یعنی علم بیان نگارش یافته است. این مقاله سعی کرده است، در راستای بررسی و نقد منابع آموزشی زبان قرآن، به زعم خود با نگاهی منصفانه کتاب مذکور را  پژوهش و واکاوی کند و ضمن بیان برجستگی‌ها و امتیازهای آن نسبت به دیگر آثار مکتوب در زمینۀ علم بیان به ذکر پاره‌ای از کاستی‌های موجود در  بخش‌های مختلف کتاب بپردازد.

کلیدواژه‌ها


  1. - قرآن کریم
  2. - نهج‌البلاغة
  3. - پیرانی شال، علی، (1387)، البیان فی مرآة الأدب العربی والفارسی، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) و مرکز تحقیق و توسعۀ علوم انسانی.
  4. - التفتازانی، سعدالدین، (بی‌تا)، شرح المختصر، تعلیق: عبدالمتعال الصعیدی، قم: منشورات دار الحکمة.
  5. - الجارم، علی و مصطفی أمین، (1408هـ)، البلاغة‌الواضحة، قم: مؤسسة البعثة.
  6. - الجرجانی، عبدالقاهر، (1424هـ)، دلائل‌الإعجاز، شرح و تعلیق: محمد عبدالمنعم الخفاجی، بیروت: دارالجیل.
  7. - القزوینی، جلال‌الدین محمد، (1424هـ)، الإیضاح فی علوم‌البلاغة، حاشیه: إبراهیم شمس‌الدین، بیروت: دار الکتب العلمیة.
  8. - الهاشمی، السید أحمد، (1358هـ)، جواهر‌البلاغة، مصر: مطبعة الإعتماد.
  9. - همایی، جلال‌الدین، (1377)، فنون بلاغت و صناعات ادبی، قم: ستاره.