نوع مقاله : علمی - پژوهشی
چکیده
الگوی انتخابی تئو ون لیوون، رویکردی جامعه‌شناختی- معنایی است که به طور خاص برای تحلیل نحوه بازنمایی کنشگران اجتماعی طراحی شده و استراتژی‌های زبانی متن را با تنوع زیاد بررسی می‌کند. ون لیوون با ارائة فهرستی از شیوه-های بازنمایی کنشگران اجتماعی و تعریف و تبیین هریک از آنها، استدلال می‌کند که مطالعه مؤلفه‌های جامعه شناختی - معنایی گفتمان، نسبت به بررسی مؤلفه‌های زبان‌شناختی محض، شناختی عمیق‌تر و جامع‌تر از متن ایجاد می‌کند. الگوی او با عنوان بازنمایی کنشگران اجتماعی، الگوی مناسبی در تحلیل گفتمان انتقادی به شمار می‌رود که با کاربست آن می‌توان به لایه-های معنایی زیرین متن دست یافت. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی درصدد است رمان وطن من زجاج اثر یاسمینه صالح، نویسندة معاصر الجزایری را با استفاده از رهیافت حذف و اظهار ون لیوون تحلیل کند، میزان بسامد و دلیل کاربست هریک از این مؤلفه‌ها را مشخص نموده و پرده از زوایای ناگفتة متن بردارد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که بسامد مؤلفة اظهار بیش‌تر از مؤلفة حذف است و این نشانگر تمایل نویسنده به گفتار روشن و بی‌پرده در بیان حقایق است. دربارة بازنمایی جنسیت نیز می توان گفت که در این رمان مردان نقش چشم‌گیرتری نسبت به زنان ایفا می‌کنند و این می‌تواند بیانگر کمرنگ‌سازی و به حاشیه راندن زنان در کشور الجزائر باشد.
کلیدواژه‌ها
)