نوع مقاله : علمی - پژوهشی
چکیده
کودک فطرتی تمرکزگرا و همچنین توانایی تمرکززدایی نیز دارد. استفاده از شگرد تمرکززدایی در ادبیّات داستانی کودکان، زمینه‌ساز تفکّر خلّاق است و آن‌ها را آماده می‌کند که بدانند چگونه منطقی بیندیشند و با چه روشی فکر کنند تا به نتیجه برسند. پژوهش‌گران ادبی در زمینۀ تمرکززدایی مباحثی داشته‌اند، امّا به ادبیّات قرآنی کودک نپرداخته‌اند؛ درحالیکه پژوهش و واکاوی ادبیّات قرآنی کودک بسیار ضروری است. هدف ما در این پژوهش این است که با واکاوی مجموعه‌داستانی قصص الحیوانات فی القرآن که در حوزۀ ادبیّات قرآنی کودک نگاشته‌شده‌است، پیشگام پژوهش‌های بیشتر در حوزۀ ادبیّات علوم قرآنی کودک باشیم. پژوهش پیش رو با رویکرد توصیفی – تحلیلی به واکاوی شگردهای تمرکززدایی پرداخته‌است و به رویکرد آماری نیز توجّه داشته و در پردازش رابطۀ متن و تصویر، هر دو راه تحلیل محتوای کیفی یعنی قیاسی و استقرایی را مدّ نظر داشته‌است. یافته‌های این پژوهش نشان داد که داستان‌های این مجموعه از نظر رابطه میان متن و تصویر از شگردهای تمرکززدایی به‌طور همسان بهره نبرده و با پررنگ‌ساختن برخی شگردها از دیگر شگردها باز مانده‌است. به گونه‌ای که شگرد قرینه‌ای (31/35 %) و تقابل در زاویۀ دید (95/25 %)، بیشترین بسامد را دارند و شگرد پس‌زمینه (42/0 %) کمترین بسامد را دارد.
)