نوع مقاله : مروری
چکیده
مقامات بدیع‌الزمان همدانی(متوفی 398هـ) از جمله شاهکارهای داستانی ادبیات عربی قدیم است. قهرمان داستان مقامات همدانی ادیب دوره‌گردی است که با روش‌های گوناگون و با بهره‌گیری از هوش عاطفی خود، گفتمانش را محقق می‌کند. عملکرد قهرمان مقامات را می‌توان برای تحقق گفتمان خود و اثرگذاری بر گفته‌خوانان، از زاویه‌های گوناگون مورد تحلیل قرار داد. بهره‌گیری از هوش عاطفی، یکی از ویژگی‌های روان‌شناختی در تحقق و موفقیت گفتمان قهرمان مقامات همدانی است. این پژوهش می‌کوشد با روش توصیفی- تحلیلی به این سؤال پاسخ دهد که قهرمان داستان مقامات همدانی برای خلق گفتمان خود و تأثیرگذاری بیشتر آن در مخاطبان، از چه ابعاد روان‌شناختی استفاده کرده است. از این‌رو، برای پاسخ به این سؤال، ابتدا مراحل خلق گفتمان قهرمان مقامات همدانی با مراجعه به نظریات تحلیل گفتمان، بررسی شد، سپس ابعاد مختلف هوش عاطفی در این مراحل به تفصیل مورد تحلیل قرار گرفت. از جمله یافته‌های پژوهش این است که قهرمان مقامات از یک سو با خویشتن‌داری و خود‌کنترلی، اعتماد به نفس و تظاهر به داشتن وجهه اجتماعی بالا، در فراهم کردن شرایط مناسب برای خلق گفتمان خود کوشیده است و از سوی دیگر با استفاده از ارزش‌های دینی و فرهنگی گفته‌خوانان، تلاش می‌کند تأثیر گفتمان خود را در آنان بیشتر کند.
کلیدواژه‌ها
)