گر چه اساس نقد فرمالیستی با محور قرار دادن متن و نادیده گرفتن مسائل بیرونی آن همچون شخصیت مؤلف، مسائل اجتماعی، تاریخی و روانشناسی است و شاید از دیدگاه جامع‌نگر بر آن عیب باشد، اما از آن‌جا که در پی واکاویِِ ارزش ادبی اثر و برجسته‌سازی شکل و فرم و بررسی میزان انسجام و ادبیّت متن است تا حدود زیادی ارزشمند است و می‌تواند اساس نقد برای تطبیق بر متون دیگر باشد. این نگاشته با الگو گرفتن از اصول نقد فرمالیستی قصد دارد به بررسی و تحلیل بافت اثر ادبی و عناصر تشکیل دهندۀ آن یعنی صامت و مصوّتها، هجاها، صور خیال، صنایع بدیعی، و غیره در خطبۀ «اشباح» نهج‌البلاغه بپردازد تا بُعد زیباشناسانۀ آن‌را با توجه به کارکرد هر جزء در ساختار کل متن به مخاطب نشان دهد. از پژوهش این‌گونه بر می‌آید که انسجام حروف، واژگان و جمله‌های متن یادشده به‌صورت کامل مشهود و مجموعۀ آواها و چینش خاص واژگان در پی القای معانی‌ای فراتر از معنای فرهنگ‌نامه‌ای آن است؛ این انسجام و کاربرد خاص واژگان علاوه بر ویژگی‌های ظاهری کاربست مجازی و صورت‌های استعاری و کنایی دیگری را برای بیان معانی تازه جلوه‌گر نموده است که تماماً در راستای هدف خطبه یعنی به تصویر کشیدن خداوند و قدرت بی‌انتهای او در خلقت به کار برده شده‌اند.
- ابن سینا، أبو علی، (1348)، مخارج الحروف (اسباب حُدوث الحروف)، روایت از متن رساله با مقابله، تصحیح و ترجمه دکتر پرویز ناتل خانلری، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
- ابن میثم بحرانی، کمال الدین میثم بن علیّ، (1389ق)، شرح نهج البلاغه، مترجمان: قربانعلی محمّدی مقدّم، علی‌اصغر نوایی یحیی زاده، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی.
- احمدی، بابک، (1386 ق)، ساختار و تأویل متن، تهران: نشر مرکز.
- برکات، وائل و الآخرون، (2005)، اتجاهات نقدیه حدیثه و معاصره، سوریا: جامعه دمشق.
- بنیس، محمّد، (1985)، ظاهره الشعر المعاصر فی المغرب، مقاربه بنیویه تکوینیه، دار التنویر للطباعه و النشر، الدار البیضاء.
- ـــــــــــــــــــــــــــ ، «تحلیل ساختاری– زبانشناختی و کاربرد آن در شعر نو فارسی»؛ مجموعه مقالات همایش نقد ادبی در قرن بیستم، تبریز: انتشارات دانشگاه.
- محمد ویس، أحمد، (2002)، الانزیاح فی التراث النقدی و البلاغی، سوریا: اتحاد الکتاب العرب.
- مرتضایی، جواد، (1389)، «از نشانه‌شناسی، هنجارگریزی و تصویر خیال تا زبان شعر». مجلۀ پژوهشهای زبان و ادبیات فارسی، شمارۀ4.
مغنیه، محمدجواد، (1972)، فی ظلال نهج البلاغه، بیروت: دار العلم للملایین.
- مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، (1386)، پیام امیر المؤمنین (ع)، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
- میرسکی، د. س، (1355)، تاریخ ادبیات روسیه، ترجمۀ ابراهیم یونسی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
- ناهم، أحمد، (2003)، التناص فی شعر الرّواد، دار الآفاق العربیه، مصر: القاهره.
)