نوع مقاله : علمی - پژوهشی
چکیده
در مطالعات نوین معناشناختی، امکانات متنوع و منحصر به فرد زبان‌های مختلف به عنوان یکی از معیارهای برتری زبانی به زبان دیگر به‌شمار می‌آید؛ از جمله این امکانات زبانی می‌توان به مقوله «تضمین نحوی» اشاره نمود. تضمین نحوی یک پدیدۀ سبک‌شناختی است که در اثر خروج از نحو زبان هنجار تشخّص می‌یابد و نقشی تعیین‌کننده در پیدایی و کشف معنای دقیق واژه دارد؛ به‌نحوی‌که در صورت عدم توجه به این اسلوب، ترجمه دارای نقص و کاستی خواهد بود. در ترجمۀ تضمین نحوی، توجه به ساختار نحوی و بلاغی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و از میان روش‌های مختلف ترجمه، ترجمۀ معنایی می‌تواند مناسب‌ترین روش برای ترجمۀ چنین واژگانی باشد؛ چون در ترجمۀ این واژگان علاوه بر معنای وضعی و لفظی، باید معنای ضمنی آن را نیز لحاظ کرد. این جستار، با شیوۀ توصیفی - تحلیلی در پی شناســایی تضمین نحوی در افعال مورد استفاده در کتاب نهج البلاغه و ارزیابی ترجمه‌های: آیتی، فیض الإسلام، شهیدی، دشتی و جعفری از نظر رعایت اسلوب مذکور است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در بسیاری از موارد، معادلی دقیق با ذکر همه مؤلفه‌های معنایی برای واژه‌های متضمن در ترجمه‌های فارسی انتخاب نشده است؛ در حالی‌که توجه به بافت کلام و مراعات قوانین نحوی می‌تواند مترجم را در انتخاب برابرنهادهای دقیق واژگانی یاری نماید.
کلیدواژه‌ها
)