بررسی و نقد ترجمه عربی داستان‌های کوتاه جلال آل‌احمد( نمونۀ موردی«پستچی» و «گلدان چینی»)

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس ارشد دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

ترجمه و به‌ویژه ترجمۀ متون ادبی، با آنکه اهمیت بسیاری در انتقال اطلاعات و تبادل فرهنگ و ادب میان ملت‌ها اهمیت دارد؛ اما ویژگی‌ها و ظرافت‌هایی نیز دارد و با دشواری‌هایی مواجه است. مترجم متون ادبی باید شرایط ویژه‌ای داشته باشد که نتیجه آن درک دقیق و عمیق زبان مبدأ و تسلط کافی به زبان مقصد، برای انتقال بار معنایی متون ادبی است. گاهی ترجمۀ داستان‌های کوتاه فارسی به عربی از سوی مترجمان عربِ آشنا به زبان فارسی مشکلات و ضعف‌هایی دارد که موضوع این نوشتار است. از این‌رو، ترجمۀ عربی دو داستان پستچی و گلدان چینی از جلال آل‌احمد را بر اساس معیارهای ارزیابی ترجمه نقد و بررسی شده است. بدین ترتیب که ضمن مطالعۀ دو داستان مذکور و مقابلۀ متن ترجمه‌شده با متن اصلی، مواردی را در زمینۀ مسائل معنایی، صناعات ادبی، مسائل دخل و تصرف و سبک متن، بررسی بر پایه نظریه‌های ترجمه را مورد تحلیل و ارزیابی قرار داده است. نتیجه بررسی و تحلیل نشان می‌دهد که معیارهای صحت و درستی ترجمه در بسیاری از موارد در ترجمۀ عربی داستان‌ها ترجمه مراعات نشده است و ندی حسون(مترجم)، اگر چه در بیان چارچوب کلی داستان‌ها موفق بوده، ولی در انتقال بار معنایی و روح حاکم بر داستان‌های جلال و سبک ویژه او موفقیت چندانی نداشته است. مترجم، ضمن پایبندی بیش از حد به زبان مبدأ، برخی از اصول و ساخت‌های زبان مقصد را زیر پا نهاده است، در نتیجه، خوانندۀ زبان مقصد به درستی نمی‌تواند با آن داستان ارتباط برقرار کند.

کلیدواژه‌ها