پژوهشی در شعر انقلاب یمن (ما بین سال‌های 1340 تا 1360میلادی)

مهدوی آرا, مصطفی

نویسنده

مصطفی مهدوی آرا

دانشگاه حکیم سبزواری

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

چکیده

چکیدهانقلاب سال‌های 48 و 62 میلادی و حضور بیش از یک سده‌ای استعمار انگلیس در خلیج عدن، تحولات عمیقی در امور سیاسی و اجتماعی یمن ایجاد کرد که بازتاب آن را می‌توان در شعر و ادبیات این کشور جست.شعر پایداری یمن پس از این حوادث تا اعلام حکومت جمهوری و خروج استعمار و اتحاد یمن شمالی و جنوبی، از نظر مضمون و محتوی دگرگونی‌های زیادی را پشت سر گذاشت. این پژوهش در صدد است به روش توصیفی – تحلیلی به بررسی شعر پایداری یمن و مطالعه‌ی عوامل شکل‌گیری این ادبیات و مولفه‌های آن بپردازد.آنچه ضرورت انجام این تحقیق را تبیین می‌سازد، دور ماندن این مقوله از نگاه پژوهشگران و عدم توجه شایسته‌ی محققان محترم به این موضوع می‌باشد و شاید شرایط کنونی حاکم بر کشور یمن ضرورت انجام جستار حاضر را نمایان‌تر سازد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد: شعر پایداری یمن متأثر از افکار و اندیشه‌های اندیشمندانی همچون سید جمال الدین اسدآبادی، محمد عبده و ... و در نتیجه‌ی مبارزه با استبداد داخلی و استعمار خارجی شکل گرفته است و رهیافت آن را می‌توان انقلاب سال‌های 1948 و 1962 م.، تشکیل حکومت جمهوری یمن، خروج استعمار و اتحاد یمن شمالی و جنوبی دانست.

کلیدواژه‌ها

مراجع

کتاب‌نامه
- الحضرمی، عبدالرحمن طیب بعکر(2001): «المجاهد الشهید محمد محمود الزبیری»، الطبعة الأولی، صنعاء، مکتبة الإرشاد.
- الخدوری، مجید(1359): «تجدید حیات سیاسی اسلام»، مترجم: حمید احمدی، چاپ افست، تهران، نشر الهام.
- الزبیری، محمد محمود (1986): «دیوان الزبیری»، تقدیم عبدالعزیز المقالح، بیروت، دارالعودة.
- الذیب، حزام عبدالله(2003): «الحریة السیاسیة فی الیمن»، الطبعة الأولی، صنعاء، عالم الکتب الیمنیة.
- الشعکه، مصطفی(1985): «مغامرات مصری فی مجاهل الیمن و وثیقتان»، الطبعة الأولی، بیروت، دار العودة.
- الشامی، احمد محمد(2007): «قصة الأدب فی الیمن»، الطبعة الأولی، صنعاء، مکتبة الإرشاد.
- طباطبایی، محمد محیط(1370): «سید جمال الدین اسدآبادی و بیداری مشرق زمین»، چاپ اول، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
- طه، جاد(1961): «سیاسة بریطانیا فی جنوب الجزیرة العربیة»، الطبعة الثالثة، القاهرة، دارالفکر العربی.
- العقاب، عبدالوهاب آدم(2010): «الوحدة الیمنیة»، دمشق، داررسلان.
- عثمان، هدی محمد عبده(2007): «التنافس الاستعماری بین بریطانیا و ایطالیا فی منطقتی العالم العربی و شرق إفریقیا 1945- 1935م.»، الطبعة الأولی، بیروت، الدار العربیة للموسوعات.
- غانم، محمد عبده(1981): «دیوان محمد عبده غانم»، الطبعة الأولی، بیروت، دار العودة.
- کریملو، داوود(1374): «جمهوری یمن»، چاپ اول، انتشارات وزارت خارجه، مباحث کشورها و سازمان‌های بین‌المللی 42، تهران.
- محمد، آمال ابراهیم(1994): «الصراع الدولی حول البحر الأحمر فی النصف الثانی من القرن التاسع عشر»، الطبعة الأولی، صنعاء، مرکز الدراسات و البحوث الیمنی.
- المقالح، عبدالعزیز و دیگران (1984 الف): «زید الموشکی شاعراً و شهیداً»، الطبعة الأولی، بیروت، دار الآداب.
- المقالح، عبدالعزیز (1984 ب): «أولیات النقد الأدبی فی الیمن»، الطبعة الأولی، بیروت، دارالآداب.
- ----------(1984 ج): «قراءة فی أدب الیمن المعاصر»، الطبعة الثانیة، بیروت، دار العودة.
- المرعشلی، هانی عبدالوهاب(1983): «التجدید فی الفکر الاسلامی المعاصر، جمال الدین الأفغانی و قضایا المجتمع الاسلامی»، إسکندریة، دار المعرفة الجامعیة.
- ناجی، هلال(2009): «شعراء الیمن المعاصرون»، الطبعة الثانیة، بیروت، مؤسسة المعارف للطباعة و النشر.