نویسندگان
1
دانشیار گروه عربی دانشگاه الزهرا
2
دانشجوی دکتری زبان و ابیات عربی دانشگاه الزهرا
,
نوع مقاله : علمی - پژوهشی
چکیده
ادبیات هر جامعه ای عامل موثری در بازتاب واقعیت های اجتماعی و اصلاح ضعف ها و کاستی های آن جامعه است. رمان و به ویژه رمان های اجتماعی واقع گرا، به عنوان بخشی از ادبیات، بهتر می تواند مخاطبان خود را در بدست آوردن تصویری شبیه به واقعیت یاری رساند.«ساقه ی» بامبو رمانی اجتماعی است که به شیوه ی واقع گرایانه به توصیف جامعه کویت می پردازد، لذا این پژوهش کوشیده است تا با روش توصیفی تحلیلی مهمترین درون مایه های اجتماعی مطرح شده در آن اعم از: رفاه زدگی، تش طبقاتی، اهمیت نژاد، تفاخر طبقاتی، کنترل اجتماعی، آداب و رسوم و وضعیت کارگران آسیایی را استخراج و بررسی کند.رمان نمایانگر جامعه ای چند وجهی است که برخی از وجوه آن با برخی دیگر در تناقض است. جامعه ای مسلمان با ارزش هایی که اسلام آن را نمی پذیرد، آداب و رسوم و سنتهای این جامعه به صورت جمعی معنا می یابد اما درون آن تنش طبقاتی زیادی وجود دارد.در نهایت نویسنده می کوشد با توصیف واقعیت ها از نگاه دیگری (شخصی خارج از جامعه) مخاطبان را بر آن دارد به مسائل موجود متفاوت بنگرند و با آشنایی زدایی از مسلم ترین اصول اسلامی و تاکید بر اصل تسامح راه حلی برای بهبود این وضعیت ارائه کند.
- - منابع پژوهش:
- فارسی:
- قرآن کریم
- اخوت، احمد، 1371، دستور زبان داستان، اصفهان: نشر فردا.
- اسکولز، رابرت، 1379، در آمدی بر ساختار گرایی در ادبیات، ترجمه ی فرزانه طاهری، تهران: آگاه.
- براهنی، رضا، 1368، هنر قصه نویسی، تهران: البرز.
- برتنس، هانس، 1387، مبانی نظریه ی ادبی، چاپ دوم، تهران: نشر ماهی.
- تقوی، محمد و الهام دهقان، 1388، موتیف چیست و چگونه شکل می گیرد؟، فصلنامه تخصصی نقد ادبی، سال دوم، شماره 8، زمستان، صص 7-31.
- حیدر قزوینی، پیام، 1394، متن ادبی و بازنمایی فرو دستان با نگاهی به رمان «ساقه بامبو» سعود السنعوسی صداهای دیگری به گوش می رسند، روزنامه شرق، سال سیزدهم، شماره ی 2651، ص 12.
- داد، سیما، 1375، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران: مروارید.
- عاملی رضایی، مریم، 1394، الگوی پیشنهادی برای تطبیق نظریه ی جامعه شناسی ادبی – اجتماعی رمان فارسی. مجله ی ادبیات پارسی معاصر. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال پنجم، شماره ی اول بهار، صص 63- 84.
- کوندرا، میلان، 1383، هنر رمان، ترجمه ی پرویز همایون پور، چاپ ششم، تهران: نشر قطره.
- مارتین، والاس، 1382، نظریه های روایت، ترجمه ی محمد شهبا، تهران: هرمس.
- مکاریک، ایرناریما، 1388، دانشنامه ی نظریه های ادبی معاصر، ترجمه ی مهران مهاجر و محمد نبوی. چاپ 3، تهران: آگه.
- میرصادقی، جمال، 1385، عناصر داستان، تهران: سخن.
- عربی
- أرسطو، 1982، فن الشعر، ترجمة ابراهیم حمادة، مکتبة الانجلو المصریة.
- بوعزة، محمد، 2010، تحلیل النص السردی تقنیات و مفاهیم، الدار العربیة للعلوم ناشرون.
- السنعوسی، سعود، 2012، ساق البامبو، الدار العربیة للعلوم، ناشرون.
- شاهین، محمد، 2001، آفاق الروایة (البنیة والمؤثرات)، دمشق: اتحاد الکتاب العرب.
- کولو، میشیل، 1997، النقد الموضوعاتی، ترجمة غسان السید، مجلة الآداب الأجنبیة، العدد 93، صص 34-47.
- انگلیسی:
- Cudden, J, A, (1999), The Penguin Dictionary of Literary Terms And Literary Theory, London: penguin books.
)