,
نوع مقاله : علمی - پژوهشی
چکیده
نگاه ساختارشناسانه به ادبیات داستانی و بررسی عناصر تشکیلدهنده متن و کشف الگوی پیوند آنها و گشودن رمزهای بارگذاری شده در متن، زمینه های درک بهتر و کاملتر از متن را فراهم می آورد. نویسنده در هر داستان، یک یا دو عنصر داستانی را برجستهتر میکند و الگوی داستانی خود را بر مبنای آن ترسیم میکند. داستان کوتاه «زیر سایبان» (تحت المظلة) از نویسنده مشهور مصری نجیب محفوظ با ارائه پیرنگ به هم ریخته و مکان استعاری و زاویه دید سوم شخص عینی یا کانونیگر بیرونی، از داستانهای مدرن عربی محسوب میشود. در داستان مدرن، تداعی‌های ذهن نویسنده، شالودهای برای بازگویی اپیزودهای جدا و نامرتبط است. نویسنده با ارائه این تکنیک توانسته است اهمیت و مرکزیت فلسطین در جهان عرب و مسئله اشغالگری و جنگهای نیابتی را با تصاویری فانتزی نشان بدهد و بر معنا باختگی و انفعال جامعه عربی تأکید کند. نسبیگرایی، بیزمانی، پاردوکس، آشنایی زدایی و غافلگیری از نوآوریای نجیب محفوظ در این داستان به شمار میآید.
- ـ احمدی (۱۳۹۱)، ساختار و تأویل متن، تهران، مرکز.
- ـ بیات حسین (۱۳۸۷)ِ داستان نویسی جریان سیال ذهن، تهران، انتشارات علمی فرهنگی.
- ـ پاینده، حسین (۱۳۹۳)، گشودن رمان، تهران، مروارید.
- ـ......................(۱۳۸۹) داستان کوتاه در ایران جلد دو، تهران، نیلوفر.
- ـ تشکری، منوچهر و همکاران (۱۳۹۵)؛ تحلیل ساختار روایت در داستانهای بیژن نجدی از منظر بوطیقای مدرنیسم (با تأکید بر آرای چارلز می و سوزان فرگسن)، فصلنامه متن پژوهی، شماره .....، صص۱۴۳-۱۶۹
- ـ تولان، مایکل جی، (۱۳۸۳)، درآمدی نقادانه ـ زبان‌شناختی بر روایت، ترجمه ابوالفضل حری، تهران، نیلوفر، چاپ اول.
- ـ حدادی، الهام، (۱۳۹۰) درآمدی بر روایت‌شناسی در حوزه نقد ادبی با نگاهی به داستانهای کلاسیک و مدرن فارسی، مجموعه مقالات نخستین همایش ملی نظریه و نقد ادبی در ایران، تهران، نشر خانه کتاب، چاپ اول.
- ـ داد، سیما (۱۳۹۲)؛ فرهنگ اصطلاحات ادبی، چاپ ششم، تهران، مروارید.
- ـ رایت، الیزابت (۱۳۹۰)، نقد روانکاوانه مدرن، فصلنامه ارغنون، شماره ۴.
- ـ سجودی، فرزان؛ قنبری، زهرا (۱۳۹۱)، بررسی معناشناختی استعاره زمان در داستانهای کودک به زبان فارسی (گروه‌های سنی الف، ب، ج)، فصلنامه علمی پژوهشی نقد ادبی، سال ۵، شماره ۱۹، صص۱۳۵-۱۵۶.
- ـ السعدون، نبهان حسون، (۲۰۱۵م) بنیة تشکیل الخطاب قراءات فی الروایة العربیة المعاصرة، اردن، دار غیداء.
- ـ الماضی، شکری عزیز (۲۰۰۵)، أنماط الروایة الجدیدة، عالم المعرفة، بیروت.
- ـ محمدی، محمد هادی (۱۳۷۸)، فانتزی در ادبیات کودکان، تهران، روزگار.
- ـ مستور، مصطفی، (۱۳۷۹)، مبانی داستان کوتاه، تهران، نشر مرکز.
- ـ یزدانجو، پیام (۱۳۷۹)، ادبیات پسامدرن، تهران، نشر مرکز.
- ـ هاوکس، ترسن ( ۱۳۷۷)، استعاره، ترجمه فرزانه طاهری، تهران، مرکز.
- ـ هایدگر، مارتین (۱۳۸۹)، هستی و زمان، ترجمه عبدالکریم رشیدیان، تهران، نشر نی.
- Basler Charles E (2007)Literary Criticism:Anintroduction to teory and Practice new jersey. Person pe rentice Hall.Fourth edition. ،
)